Электронлă вулавăш

Вăл хапха умне тухса тăчĕ.

Урам тулли халăх ерипен утса вĕсен тĕлне çывхарать. Малта Çеркки лавккаçăн аслă ывăлĕ каялла чакса утать, аллисене икĕ патак тытнă та Наçтук мăйĕнчен çакнă параппана асар-писер хытă çапса пырать. Наçтук мăйĕнчен тата пĕр хура хăма çакнă, хăма çине шурă сăрпа тем тесе çырнă. Наçтук аллисене пĕрер сурăх ури тыттарса çыхнă. Çийĕ-пуçĕ чĕп-чĕрĕ юн. Пичĕ тăрăх та юн юхать, аллисем те юнлă. Вăл шари çухăрса макăрать. Унпа юнашар Çатра ялĕнчен килнĕ Куштан Якур пырать. Ун аллинче çветки эрнинче илсе килнĕ йĕс вĕçлĕ саламат; утсан-утсан пĕтĕм вăйĕпе сулăнса, çав саламатпа вăл Наçтука çапла каласа çапать: «Вăрларăм, эпĕ вăрă, те!..» Саламат лекнĕ çĕрте Наçтукăн кĕпи пăчăрт çурăлать те хĕп-хĕрлĕ юн сирпĕнсе тухать. Наçтук хытă ахлатса юр çине ӳкет. Якурпа Муçук ăна сĕтĕрсе тăратаççĕ те каллех уттараççĕ. Ун тавра çич-сакăр çын, пуянтараххисем, утаççĕ. Каярахра ял халăхĕ, вилĕ хыççăн утнă пек пуçĕсене пĕксе тем пăшăлтатса утать.

— Акă сана революци! Революци тесе çын сурăхне вăрлама пуçларăн пулать! Революци тесе çын çĕрне те хăвна илес тейĕн! — тет айккинче утакан Варлам.

— Нумаях мар ĕнтĕ, Тукаса хăпарса çаврăнăпăр та тĕне кĕртĕпĕр! Хуранĕ хатĕр — тет шĕвĕр сăмсаллă çын, аллипе малалла кăтартса.

Иркка каялла çаврăнса пăхрĕ, пĕтĕм ӳт-пĕвĕ чĕтреве ӳкрĕ: икĕ çын юра сирсе карта пекки тытнă. Малля икĕ витре пăрлă шыв пырса лартрĕ. Кунта ĕнтĕ хĕнесе пĕтернĕ Наçтука çарамаслантарса тăратаççĕ те ун тăрăх сивĕ шыв яраççĕ, вара ӳчĕ пăрланса ларсан тин киле кайма ирĕк параççĕ.

Пуçне пĕксе, урисене аран-аран сĕтĕрсе пыракан Наçтук та çав хăрушă вырăна пăхрĕ, каялла пĕр утăм чакрĕ, хулпуççине чĕтретсе пуçне пытарчĕ те, пĕтĕм сасăпа: «Эпĕ нимĕн те пĕлместĕп! Ырă халăх, хĕрхенĕр! Вăрламан эпĕ!» — тесе йынăшса кăшкăрчĕ.

— Э-э! Ырă халăх-и? Хăрушă пек-и? Вăрлама хăрушă пулман-и? — тутисене ирсе каларĕ Муçук.

— Революци тесе Варламран кулма пуçларăн-и? — терĕ Якур, Наçтука кăкăрĕнчен саламатпа çапрĕ.

Ахлатса сулăнса кайрĕ Наçтук, шурă кĕпи çине юн сăрхăнса тухрĕ, юн лаптăкĕ пысăкран та пысăк пулма пуçларĕ. Сулăнса кайрĕ Иркка, куçĕ хуралса килчĕ, кăкăрта пĕчĕк чĕри тапма чарăнчĕ. Пĕр самант вăл халăх çине пăхрĕ, анчах никама та уйăрса илеймерĕ, пуçа чиксе пыракан халăх хушшинче Чинук аппăшне курчĕ, пĕр вăл анчах пуçне çӳлелле çĕклесе, куçĕсемпе вут-хĕм сирпĕтсе, пуянсен ушкăнĕ çине çиллеслĕ пăхса утать.

Иркка пĕр утăм мала пусрĕ, пăхать — Наçтук кăкăрĕ çинчи юн лаптăкĕ пилĕке çитнĕ, Иркка куçĕнче пĕтĕм çын юнлă çаврашка пулса çаврăна пуçларĕ. Хăй те сисмерĕ вăл — çул варрине чупса тухрĕ: «Чинук аппа! Суя вăл, суя! Тихха пичче Варлам пичче сарайĕнчен сурăх илсе тухрĕ те, анкартисем урлă кайса, Наçтук аппа килкартине кайса пăрахнине хам куртăм, йĕрĕ те пур!» — тесе кăшкăрчĕ.

Ăçтан тухать-ши ача-пăчан ун пек вирлĕ сас! Кăнтăрлахи ăшăпа ирĕлнĕ, каçхи сивĕпе пăрланса ларнă йывăç турачĕсем те Иркка сассипе чăнкăр-чăнкăр турĕç. Пуянсен ушкăнне такам вĕри шывпа сапнă пек пулса тăчĕ, Иркка кăшкăрнине чарма пĕлмесĕр аптраса тăчĕç. Чи малтан Серкки лавккаç ывăлĕ Энтрей сăмах тупрĕ:

— Тилпĕрен çинĕ пулĕ ку пĕчĕк ухмах! Мĕн йĕрĕ пултăр унта — çĕрĕпе тăман уларĕ! Хĕнес ăна та пĕрле! Ăса вĕрентĕр!..

— Йĕр халь те пур! Тихха пичче иртнĕ чух тăман чарăннăччĕ!

— Чимĕр-ха, ял-йыш, кайса пăхар, ача-пăча суйса каламасть, — илтĕнчĕ хыçалтан пĕр уçă сасă.

— Халех кайса пăхар!..

— Тĕлĕкре курнă вăл, атьсемĕр! Çĕтĕк пӳртĕнче урайĕнче çывăрнă пулĕ те айвана тăман курăннă, ха-ха-ха! — аçтаха пек кулса ячĕ Варлам.

Çынсем пĕрне-пĕри пӳлсе шапăлтатма тытăнчĕç. Халăх, пуянсен ушкăнĕнчен уйрăлса, тепĕр ушкăна пуçтарăна пуçларĕ. Иркка хăлхи пĕтĕмпе илтет, анчах куçĕсем умĕнче юн çаврашки кăна, пĕр çын та çук... Акă юн çаврашки мар, ун умĕнче илемлĕ, йăлтăртатса тăракан çиллес куçлă Чинук аппăшĕ... Вăл кунта тăни Ирккана вăй кĕртрĕ. Чинук аппăшĕн çилли Ирккана та куçрĕ. Халĕ ĕнтĕ хăюллăн та тата хытăрах:

— Эпĕ çĕрле пахчара аслăк çинче лартăм. Мана кĕрт йыттисем хупăрларĕç. Тихха пичче сурăх çĕклесе кайнине хам куçпа хам куртăм!.. — терĕ.

— Эсĕ çапла пăлхатма-и? — пысăк çăварне кукăртса саламатне çĕклерĕ Якур, Иркка патнелле утса.

«Ку саламатпа мана çурмаран татать. Пурпĕр — вилĕм», — шутларĕ Иркка.

— Кайса пăхăр йĕрне!.. — çухăрчĕ Иркка, хăйне пурте курччăр тесе икĕ аллине те çĕклесе.

— Пыйтă, çакăнтах вилсе вырт! — тăхлан вĕçлĕ саламатне швиклеттерсе çӳлелле сулса ячĕ Якур, Иркка патне çитсе...

— Ачана çапма та аллу çĕкленчĕ-и сан?! Тивеймĕн! — терĕ Чинук, Ирккапа Якур хушшине çиçĕм пек хăвăрт тăрса, кашкăртан чĕпписене сыхлакан ăсан пек сиксе ӳкме ĕлкĕрчĕ. — Камран илтĕн ун пек права? — Чинукăн тарăхса çитнипе макăрса ярас пек, çынна туртса çапас пек çилĕллĕ чунне никам тытса чарайми вăй пырса кĕчĕ, вăл сасартăк хытă туртнипе алла тăхăнтартнă чĕн йăлмакне татса, саламатне туртса илчĕ. — Ман аллăмсем арçын ĕçĕнче хытнă. Хăрататăп тетĕн-и? Э, кĕççе пит?..

Чинук Якур умне сиксе пынă пек çитсе чарăнчĕ. — Хам аллăмпа тăсам-и сана питӳ урлă! — терĕ вăл, Якур умĕнче тӳррĕн тăрса. Ун стайлă кĕлетки, илемлĕ сăнĕ, чĕрери улăпла вăй-халĕпе чăнлăх пĕрлешсе, никам çĕнейми вăй пулса тăчĕ.

— Акă епле! Таса çынна вăрă ятне парса вараласшăн! — терĕ Ваçка, мала тухса, хăй туйине çӳлелле çĕклесе силлерĕ. — Халăх, хĕрарăмсем, мĕскер пăхса тăратăр? Васса, кĕрĕкне хывса аннӳне тăхăнтар! — команда панă пек татăклăн хушрĕ вăл. — Хĕрарăмсем, мунча хутăр, час! Хур çăвĕпе сĕрĕр!

— Чим, чим, йĕркипе! Ытла час хутрăн пулать мунчине те, хур çăвĕпе те сĕртĕн! Пăрăн-ха кунтан, Станук Чинукĕ! — тесе Ваçка умне пычĕ Варлам. Чинук ун еннелле çаврăнса хулпуççи урлă пăхрĕ. Хăй аллинчи саламатне арçынла çĕклесе силлесе илчĕ; хаярланнă Варлам чăтса тăраймарĕ, каялла чакрĕ.

— Мĕскер тăратпăр? Наçтука килне ăсатас! — хыçалти ушкăнран кăшкăрчĕ пĕр хĕрарăм.

— Тăлăх арăмсем нумаййăн эпир! — терĕ тепри.

— Пирĕн арçынсем вăрçăра!

— Пуянсем укçа парса юлнă та, халĕ ав, епле ашкăнаççĕ!..

Сасăсем çирĕпрех те вăйлăрах кĕрле пуçларĕç. Хĕрарăмсем, Наçтук патнелле пырса, ăна çавăрса илме тăчĕç.

— Пырса çыхланăр-ха, пĕрерĕн-пĕрерĕн ывăтса ярам! — сăмсине йытă пек пĕрĕнтерсе ахăрчĕ Муçук.

— Ха, Муçук, турă кайăкĕ, епле юрлать. Турă хушнă-им ăна çынна хĕнеме! — илтĕнчĕ пĕр хĕрарăм сасси.

— Хăйне вырттарас та тĕкне çăлас, — терĕ тепри.

— Килĕр-ха, пĕрер-пĕрерĕн ывăтса ярам! — каллех хăрчĕ Муçук.

— Чим-ха! — терĕ Иван, салтака кайма ячĕ тухайман çамрăк йĕкĕт, Муçука кĕрĕк çухинчен ĕнси тĕлĕнчен ярса тытрĕ.

— Пĕрерĕн-пĕрерĕн пулсан, сирпĕтсе ярать вăл, пурте пĕрле пырсан, нимĕн те тăваймасть! — терĕ Ваçка, Наçтук патнелле пырса. — Халăх, виçĕр Тихха çăпатине, пăхма каятпăр!

Пурте шăпланчĕç.

— Тихха тарать! — çухăрчĕ пĕр ача.

— Э-э! Тарма-и! — Иван Муçука юр çине сирпĕтсе ячĕ те сиксе тухрĕ. Санах хуса çитмĕç-и! — терĕ вăл, Тихха хыççăн карта урлă сиксе. — Килĕр кунта виççĕн-тăваттăн, тытрăм! — илтĕнчĕ Иван сасси пахчаран.

Виçĕ арçын пахчана кĕчĕ. Иван вĕсем умĕнче Тихха çăпати тĕпне улăм пĕрчипе виçсе илчĕ.

— Кайрăмăр, халăх, йĕр йĕрлеме! — терĕ Ямшăк Михали.

Халăх кĕр-кĕр кĕрлерĕ, çурри ытла Наçтук пахчине йĕр пăхма кайрĕ. Акă, чăнах та, пĕр çын утса иртнĕ çĕнĕ йĕр выртать. Иван виçеллĕ улăм пĕрчине хурать — лăп та шай вырнаçать.

— Пăхăр-ха, юнĕ те тумласа пынă! — тĕлĕнчĕ Антун арăмĕ.

Пырса пăхаççĕ — чăнах та юн юхса пынă.

Вара кăшт сылтăмран çак йĕрсемех каялла каяççĕ те тӳрех Варлам пахчи хапхинчен килкартине пырса кĕреççĕ. Пĕтĕм халăх пĕр ушкăна пухăнса тĕлĕнет.

Епле мăшкăллама пуçларĕç пуянсем. Урнă йытăран усал!..

— Патша чухнехи пекех...

— Хăйсен шăпи туласса сисеççĕ вĕсем...

— Кун пирки вулăса аслисене çырса пĕлтермелле, Тиххана та пĕрлех ăсатмалла.

— Кăна пĕлтересех пулать... Текех ĕлĕкхи мар... Революци пулнă...

Çапла нумайччен шавласа тăчĕ ял халăхĕ. Вĕсем каялла урама таврăннă çĕре урамра пĕр пуян та юлман; Наçтука та çунашка çине лартса килне илсе кайнă, Ирккана та пӳртне илсе кĕртнĕ. Хăй умĕнче ăна халь Чинук аппăшĕ мар пек, пуянсем тăнăн туйăнаççĕ, чухăн çынна вĕлерес, теççĕ. Иркка макăрас пек пăхкалать. Çавăнтах кăра çил сиксе тухассăн туять, çав кăра çил Варлам пуян пӳртне йăтса илет те, çĕре çапса, пĕтĕм урам тарăх сапаласа тăкать, йĕтемĕнчи ултшар ураллă капанĕсене тӳнтере-тӳнтере ярать. Наçтук аппана хĕнеме пухăннă пуянсем Варлам патнелле чупма тăнăччĕ пек, анчах кăра çил урам тăрăх ахăрса килсе вĕсене ураран ӳкерет те çырманалла йăвалантарса каять, унта юрпа хуплать... Иркка умне Чинук аппăшĕпе Наçтук аппăшĕ тухса тăчĕç. Наçтук аппăш халĕ юнлă мар ĕнтĕ, макăрмасть те, савăнăçлăн кулкалать.

— Ку çил, хĕрĕм, чухăнсем майлă, пире тивмест, — тет вăл, Ирккана çупăрласа...

 

14

Çуркунне çитрĕ. Сăрт-ту çинчен юр кайса пĕтнĕ, ешĕл курăк тапса тухнă. Тӳрем вырăнта курăк çинче çурхи шыв кӳлленсе тăрать, шывĕ тăп-тăрă, тĕпĕ курăнать. Çерем çине пуссан, ура айĕнчен шыв пăчăртатса тухать, урана йĕпетет, çавăнпа Иркка уринчи çăпата шакмаклă-ха. Иркка урине йĕпетсе тепĕр хут вĕрĕлесрен хăрать.

Шакмаксемпе шыв çинче чап-чап туса, Иркка ерипен килнелле утать, аллинче йĕвен, вăл лашине укăлчана çĕнĕ курăк чĕпĕтме кайса янă. Çурхи тĕнче илемĕ илĕртет ăна, йĕри-тавра савăнса пăхтарать. Мăнкун ячĕпе тăхăннă хĕрлĕ хăмач çип кĕпи витĕр хĕвел ытла та кăмăллă ачашласа ăшăтать. Иркка урампа каяс темерĕ, пахча витĕр кĕрес терĕ. Пахчари çерем ем-ешĕл, хĕррипе чавнă канав тăрăх çурхи шыв шăнкăртатса юхать. Авалхи йăлана пăхăнса, Лисук çуркунне амăшĕ патне пир тĕртме килнĕ. Вăл пирне тĕртсе çурхи юр çинче сарса шуратма та ĕлкĕрнĕ, хăйсен пахчинче халĕ юр çинчен пуçтарнă пирне чӳхет.

— Аппа, чӳхесе пĕтет-и? — ыйтрĕ Иркка, ун патне пырса.

— Çак тăрăх çеç юлчĕ. Çакар-ха иксĕмĕр, типтĕр, — терĕ аппăшĕ.

Шуралнă пир тăрăхĕсене Ирккапа Лисук çатан çине типме çакса тухсан, пахча шурă хĕрĕллĕ симĕс арча пек пулса тăчĕ.

Вăш-вăш çил Тукасран юрă хумне илсе килчĕ.

— Камсем юрлаççĕ-ши, аппа? — ыйтрĕ Иркка.

— Варлам патĕнче ĕçкĕ, çавсен пахчинче юрлаççĕ пулĕ, — терĕ Лисук.

— Аппа, сирĕн те паян çаплах юрлаççĕ пулĕ, эсир те пуян-çке? — ыйтрĕ Иркка.

— И-и, йăмăкăм, эпĕ кайнă кил пуян мар вăл. Вĕсем хăйсене пуян кăтартасшăн пĕтĕм пакарти тухиччен тăрăшаççĕ. Мухтанни анчах.

— Епле апла? Сирĕн чул çурт-çке?

— Çуртне туса пĕтермен ăна, икĕ хутлă тума шухăшланă... Пĕр хутне купаланă, тепĕр хутне купалама кирпĕчĕ çитеймен.

— Мĕншĕн кирлĕ чухлĕ илмен?

— Вĕсем кирпĕчне илмен, хăйсен çемйипе тунă. Аслă инке каласа тĕлĕнтерет; çĕрĕн-кунĕн ура вĕççĕн ишсе пылчăк çăраттăмăрччĕ, тет. Кăçал ĕнтĕ пӳртне купаласа пĕтереççĕ пулмалла. Пирĕн алăпа ĕçлесе пуясшăн. Тарçă таврашĕ çук пирĕн, ĕçĕ вара — пит йывăр. Мана илсе пырсанах ал арманĕ çавăрма хушрĕç, хăраса кайрăм. Ĕçе вĕреннĕ пулсан та атте килĕнче ун пеккине курманччĕ... Атипе ывăлĕсем, пăтне тăватă пус парса, лавĕ-лавĕпе шултра тăвар илсе килетчĕç, вара эпир, виçĕ кинĕ, çав шултра тăвара ал арманĕпе авăртса вĕтететтĕмĕр. Вĕтĕ тăвара пăтне пилĕк пуса сутатчĕç. Пĕр пусшăн пĕр пăт тăвар ал арманĕпе авăртаттăмăр. Çак ал арманĕ умĕнчех вилетĕп пулĕ тесе шухăшланăччĕ, ман телее укçа-тенкĕ хакĕ пăтранса кайрĕ. Пĕтĕм япала пĕтсе ларчĕ. Тăвар та пĕтрĕ, вара ати шултра тăварах асар-писер хаклă хакпа сутса пĕтерчĕ. Мана пир тĕрме ячĕç.

— Аппа, сан пурнăçу аван-и, начар-и?

— Эх, йăмăкăм! Ларсах калаçар-ха — паян Варак çырминче шыв чарăннă, теççĕ, мана илме килеççĕ пуль. Урăх пĕр-пĕрне тахçан курăпăр, — терĕ Лисук, çерем çинче выртакан юпа çине ларса. — Лар-ха эсĕ те.

Иркка темле хăюсăрланса пырса ларчĕ.

— Кичем, Иркка йăмăкăм. Питĕ кичем! Эх, май пулнă пулсан, эпĕ Микулай пек вĕренме пултарнă пулсан, епле çунатланнă пулĕччĕ пурнăçăм! Кунĕ-кунĕпе ал арманĕ-умĕнче тăвар авăртса вăхăт ирттертĕм. Акă, çулла тата епле ĕçлеççĕ вĕсем, аслă инке каласа кăтартрĕ: ати кинĕсене урапа çине выртса çывăрма хушать, тет, вара илĕм-тилĕм ирхине, тĕттĕмлех, çав урапана лаша кӳлет те, ерипен уттарса, пусса илсе çитерет...

— Ай, епле хĕрхенет вăл кинĕсене! — терĕ Иркка, савăннипе куçĕсене йăлтăртаттарса.

— Ха-ха-ха! — кулса ячĕ Лисукĕ. — Хĕрхенет... каларăн тата! Вăл кинĕсен вăйне ниçта та салатасшăн мар, çулла утса савăнма та памасть. Кунĕпех вăйлă ĕçлеччĕр тесе çапла хăтланать вăл. Эпир кăçал виçсĕмĕр те уя кайса çывăрас тетпĕр-ха, ан тив, ирхине пире шыратăр, — кĕмĕл шăнкăрав пек сассипе кулса ячĕ Лисук.

Иркка кулса ларакан аппăшĕ çине тĕлĕнсе аяккăн пăхса илчĕ.

— Мĕн тĕлĕнетĕн, Иркка? — терĕ Лисук. — Çĕнĕ самана пулас пек калаçаççĕ. Эх, йăмăкăм, эсĕ кăçал вĕренме кай-ха. Пĕр хĕрача каймасан та пĕчченех кай, никама та пăхса ан тăр.

— Кĕтерук кăçал пыратăп тенĕччĕ, эпир иксĕмĕр каятпăр, — терĕ Иркка.

— Кайăр çав. Эх, мĕншĕн иртерех çуралтăм-ши! Эпĕ те вĕренме кайса çын пулăттăм! Вĕрен, Иркка, эпĕ сан валли кĕнекесем хума сумка çĕлесе хăварăп.

— Юрать!

Таçта юрланă сасăсем илтĕнчĕç. Лисукпа Иркка пăхкаларĕç те часах тĕшмĕртсе илчĕç — Варламсен пахчинче юрлаççĕ иккен.

— Атя, пуянсем юрланине анкарти хыçĕпе кайса итлер, — терĕ Лисук.

Аппăшĕпе йăмăкĕ, вĕренме каяс пирки калаçса, анкартисен хыçĕпе Тукасалла утрĕç. Вĕсем утнăçемĕн Тукасран юрă хытăран хытă илтĕнет.

 

Пĕр хуртан тунă,

Ик хуртан тунă,

Виç хуртан туна хуплуне... —

 

тесе ытла çинçе, чĕрене çĕçĕпе витернĕ пек çивчĕ илтĕнет пĕр хĕрарăм сасси.

Варлам хăнисем, пĕтĕм таврари пуянсем, ĕçкинчен ытла канаш тума пухăннăскерсем, хăйсене кăтартса мухтанма пахчана тухнă. Улмуççисем çулçăпа витĕнеймен-ха, çапах та вĕсен хура кĕрен вуллисем ешĕл курăк çинче питĕ илемлĕ. Пахча варрипе чул сарнă сарлака сукмак выртать, çав сукмакпа сатин кĕпеллĕ, хушпу-тенкĕллĕ хĕрарăмсем юрласа уткалаççĕ. Варлам хапхи умне ялти çынсем пухăннă — юрланине итлеççĕ. Урам варринче ларакан пура патĕнче ача-пăчасем мечĕкле выляççĕ.

— Ыран-паян суха патне тухмалла пулать, çĕр пирки нимĕн те шарлакан çук, Варак çырми патĕнчи анасем каллех Варлам аллинче пулĕç-ши? — çиленсех каларĕ пĕрене купи тĕлне чарăннă хĕрарăмсенчен пĕри.

— Сухана тухма эрне тăрĕç-ха, унччен мĕн те пулин улшăнас пирки сас-хура пур, — терĕ пĕри.

— Кăçал хамăр кайса сухалатпăр, текех пăхăнса тăмăпăр, — хыттăн каларĕ Ваçка арăмĕ.

Çурăмĕпе кантăка хупласа ларакан Варлам çаврăнчĕ те хĕрарăмсен ушкăнĕ çине пăхрĕ. Те вĕсем калаçнине илтрĕ, те сисрĕ анчах. Çав вăхăтра, инкеке йыхăрнă пек, пĕр кăвак улача тăхăннă ача мечĕке чалăш çапрĕ те турех Варлам кантăкне лектерчĕ. Кантăк куçĕ чанкăр! туса саланчĕ.

— Кам унта?! Мĕскер ку? Пăлхав? Пуян çын савăннинчен кĕвĕçетĕр-и, çĕтĕксем? — çухăрчĕ Варлам кантăкран.

— Ача-пăчасем выляççĕ, ăнсăртран лекрĕ, мĕскер ун пекех çиленетĕн, — терĕ Укçине.

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн