Электронлă вулавăш

Матви — чĕмсĕр. Йĕмест вăл. Ĕнтĕ Кĕçенин хăтăлма май çук чирĕ пирки куляна-куляна, ĕсĕклес ĕсĕклевĕ те унăн тахçан-тахçанах хытнă пуль ăшĕнче? Хытнă пуль те тăрать пуль, арçын кăкăрне нимĕнпе те пулăшма май çуккăн пĕçертсе, тĕлкĕшме пăрахми кăварпа вĕтелентерсе? Матви арăмĕн ури вĕçне тимĕр хĕрес лартать, ан тӳнтĕр тесе, тавралли тăприне таптать, хытарать. Хĕресĕ ларсан, ун тавра татах та тăпра купалать. Çĕр шайĕнчен мăкăрăлса тăрăхланать, лаптакланать вил-тăпри.

Вĕçленет кутăнла ĕç. Вилтăпри хĕррисене те тикĕслесе, тирпейлесе пĕтерчĕç, хумалли тăприне хурса, муклашка-катрама сĕвентере-сĕвентере, тăррине кулала-купала тухрĕç. Картаран катăлса ӳкнĕ ытарайми тăванне хăйсем пурăннă-сывланă чухне картарах хăварма, асрах тытма асăнса, пухăннă йыш вĕсенчен тухман йăлапа вилтăпри тавра, инçене-инçене ăсалакан кайăк хур картилле, хуллен-хуллен шума-çаврăнма тытăнчĕ. Тăршшĕ — виçĕ çавра, тăршшĕ — вĕçсĕрлĕх: «Çаврăн ĕмĕр-ĕмĕрех пирĕнпе пĕрле, саншăн ку хăвăнсăр юлашки çаврăм пулин те, манмăпăр эпир сана нихăçан та. Сывă пул, хаклă тăванăмăр. Çĕр чăмăрĕпе хурăнташлăн ĕмĕр-ĕмĕрех çаврăн та çаврăн хĕвеле май...»

Халăх, чĕррисем вĕçĕм тумалли пăтăрмаха вĕçлесе, масар çинчен салхуллăн, кичеммĕн саланать.

— Аппав, аппав, — Динăна аллинчен пырса уртăнать те пĕчĕкçĕ Маринка, — аннене мĕншĕн çĕр айне чавса чикрĕç, пирĕнпе киле пымасть-им вăл? — тет, тем начара, тӳрлетес тесен те тӳрлетме май çука сиссе.

Маринкăна Елькка пырса çупăрлать.

— Атя-ха, хĕрĕм, атя. Аннӳн вăхăчĕ çук пулĕ-ха пирĕнпе пыма. Ак, пăртак выртать те вăл канса, пырать, — çурма тăлăх чуна йăпатма, тĕрев кӳме хыпăнать суйхăллă хĕрарăм. — Эс, Дина, юлас тетĕн-и ĕнтĕ кăшт? — хĕрĕн ыттисемпе утма кăмăлĕ çуккине уйласа ыйтать вăл. — Сĕтел хушшине ларма ĕлкĕр вара. Йăлине тăвас пулать, асăнăпăр. Шăтăк чавакансем, йăтма пулăшакансем мунча кĕрсе тухсан. Эсĕ халь асли, кил хуçи хĕрарăмĕ вырăнĕнче, аннӳ вырăнĕнче... Ну, эпир каяр-ха. Атя, Маринка, юлар мар ушкăнран...

Çĕр çумĕнчен ытлашши çӳлех хăпма ĕлкĕреймен хĕвел, ав, хăйĕн йăлтăркка çутине те тĕссĕрлетме ĕлкĕрнĕ. Кăнтăр тĕлĕнче çиçсе, хăпартланса пăхаканскер, халĕ вăл палăрмаллах ĕшенчĕклĕ, йăмăх хĕрлĕллĕ. Ахăр, çанталăк пăсăласса, тăман (çавăрттарса тухасса-тăр? Амăшĕ!

Пур япалан та пуçламăшĕ те вĕçĕ эсĕ, варри те малашĕ... Тĕнче тытăмĕ.

Хурлă вилтăпри. Хĕреcсем çеç палăракан юр витпĕ тип-тикĕс çăва çинчи хун-хуран курăнакан вĕр-çĕнĕ тĕмеске.

Амăшĕн çамки сивви те кайса пĕтмен-ха Дина çумĕнчен. Хăрушă та витĕр чăнлăхлăскер вăл — çуçентерет, пăчăртать хĕрĕн ăсне-тăнне.

Мĕнпе, мĕнле вăй-сисĕмпе хăй халлĕнех хăварма, нимĕнле манăçлăх та тивмесле астуса пурăнма пулаять-ши çав саманта?

Туйнă ĕнтĕ амăшĕ, чухланă сывлас юлашки сехечĕсем çитсе пынине. Килтисене пурне те хăй тавра пуçтарчĕ тăватăмкун каç, Ельккана чĕнтерчĕ.

«Матви, ачасем, эсир те — Дина, Наташа, Василисса, Клавдия, Маринка, Елькка кума, эсĕ те... — терĕ амăшĕ илтĕнмелле те марах вăйсăр сассипе. — Пил сире... Вилетĕп... Шаннăччĕ ураланасса — пулмарĕ. Килĕштерсе, пĕрне-пĕри итлесе пурăнăр. Тăвансене ан манăр... Елькка кума, ан пăрах ачамсене... Матви, ан ятла, ӳстерсе пĕтереймерĕм ачам-пăчама, пулăшаймарăм сана...»

Урăх нимĕн те калаймарĕ амăшĕ, куçне уçнипех маччаналла тĕллесе темиçе сехет выртрĕ-выртрĕ те çапла, туртăша-туртăша сывлама тытăнсан, ир енне ланк! пуçне ячĕ — вилчĕ, мăнтарăн, лăпланчĕ сур çула яхăн тертленнĕ-асапланнă этем ĕмĕрлĕхех.

Çуркуннене, çутă вăййи тапранасса кĕтетчĕ амăшĕ. Ашă сĕт ĕçсе самайланасса, çĕнĕрен утса-кулса çӳрессе ĕмĕтленетчĕ.

Иртнĕ эрнере ĕни те пушанчĕ, ав, тына пăру туса пачĕ.Ĕмĕтленене, кĕнĕ хапхаран ним шанчăксăрах каялла кăларса ярасси тенĕрен, пурăнас кунĕсем ĕне ырри те тутантарса кăтартрĕç амашне. Ячĕ кăна пулчĕ ĕнтĕ тутаннин те. Икĕ кашăк пек хыпса пăхрĕ те вăл сĕтеклĕ апата — хыççăн сĕнсен те çисĕмерĕ: йышăнмарĕ хавшаса çитнĕ вар-хырăм ĕмĕтленнĕ сăя...

Астăвать-ха Дина: тăватă çул çурă каялла, кĕркуннепе, асламăшĕ шăнса чирлесе çĕре кĕрсен, икĕ эрне патнеллех хĕреснамăшĕ килĕнче выртса-тăрса пурăннăччĕ вăл. Пытарма та кайманччĕ асламăшне. Асламăшĕ «тытасран» (ача сехĕрленĕвĕ мар-и, ара) шутсăр шикленсе-антăраса хăшкăлнăччĕ пĕр вăхăта. «Мĕншĕн çынсене ĕмĕр-ĕмĕр пурăнмалла туман? Мĕншĕн эсĕ пĕлекен, хытă-хытă юратакан çыпсенех виле-виле выртмалла? Çук-им вара çут тĕнчен урăхла тума ниепле май та», — асламăш вилĕмĕ чĕрине шартарса, çатăрласа асанлаптарнăччĕ Динăна çавăн чух. Пĕрремĕш хут вăл çавăн чухне çут тĕнчере хăйсем виçелссе хуни кăна мар, тата унтан та хăватлăраххи, никама та итлеменни-пăхăнманни, нĕрсĕр аркату пуррине ăнланчĕ, ăшне илчĕ. Ярăнса ӳсекен хĕрачан пĕтем чунне-хевтине тĕпретрĕ-чăлхантарчĕ çак вилĕм. Хăçан-хăçан такам-такам та çав шырлан умне çитсе тăмаллине пуç тавра каялла-маялла хӳтерсе пăхрĕ те — шутсăр салхуланчĕ, шутсăр кичемленчĕ... Амăшĕ пырса ӳкĕтлесен, ачашласа йăпатанçи тусан тин таврăннăччĕ Дина тăван килне. «Хĕрĕм, кай, ан ăссăрлан-ха, асаннӳ «тытать»-и? Епле юрататчĕ те хăвна? Йĕкрешсем пекчĕ вĕт иксĕр, çӳпçипе хупăлчиччĕ... Эх, эсĕ те çав! Юратакан çынран хăраççĕ-и ăна? Хăвна утьăкка сиктерсе, тяппа-тяппа утма вĕрентнĕ асаннӳнтен? Вăт, чăх чĕри!..» — тенĕччĕ амăшĕ çамрăклах пур пăрăнчăка та йывăра йышăнмалла маррине, йывăра йышăнсан та чăтмалла иккенне систерсе... Вараран-вара, чăн та, иксĕлнĕ, катăлнă пек пулнăччĕ асламăшĕн сăнарĕ хĕр-ача ăсĕ-тăнĕнчен. Иксĕлне, катăлнă пек пулнăччĕ те хăнăхнă сăнар — Дина шура, сарлака хут тупнăччĕ, аллине кăранташ тытнăччĕ. Сăнӳкерчĕксене пахаласа мар, ăшĕ-чиккинчи сисĕм-туйăмпа ӳкерме тытăннăччĕ вăл асламăш портретне. Уроксем хыççăн пĕр каç, икĕ каç, виçĕ каç, тăватă каç тăрмашнăччĕ Дина унпа. Тăрмашнăччĕ-тăрмашнăччĕ те, никама кăтартмасăрах, чăл та пар таткала-таткала тăкнăччĕ çав хута. Вара каллех тертленме, асламăш сăнарне хут çинче чĕртсе тăратма пушшех те харсăртараххăн тапăннăччĕ... Çук, кăларайманччĕ шурă хут çине асламăш сăнарне Дина. Темле халиччен пач курман-илтмен карчăк сăнĕ-пичĕ евĕрле муталана-муталана тухатчĕ вăл тăрăшни. Ăсрă, чунра ӳкерчĕкленни, куç умĕнче тăраканни, çук, пус-кас — тухаймастчĕ, çип çапнă пек лап! çапăнаймастчĕ шурă хут çине тĕп-тĕрĕсси... Кайран-кайранах çеç, ку яхăналла, ăнлана-тăнлана пуçларĕ кирлĕрен те кирлĕ пĕр ăшхыппие Дина: тар тăкмасăр, пуçăпас ĕçĕн пуçламăшне, варри-хĕррине чухлаймасăр нимĕмле путлĕ япала та ăсталама май çук иккен пурăнан пурнăçра. Вĕренмелле, çине тăрса вĕренмелле иккен мĕн вĕренес тенине малтан, картне-ĕренкине хурăмлама хăнăхмалла иккен.Хыççăн вара — майне-шывне кӳме килпетленсен... Ӳкерчĕ-ӳкерчех ӳкерме ĕмĕтленнĕ ӳкерчĕке Дина, лайăх-и, начар-и те — санларĕ-сăнларех асламăш сăнарне шурă хут çине. Тӳррипе, каснă лартнĕ ун сăнарĕ пулса тухаймарĕ-ха вăл, ватă хĕрарăм, чăваш хĕрарăмĕн сăнарĕ евĕрлĕ калăпланчĕ темелле чылай-мылай шухăшласа, ăша ватса çӳрени... Укăлча. Укăлчаран хирелле кăшт хăпнă та пĕр утмăл-çитмĕлсенчи карчăк, туйи çине тĕренсе, таçталла, инçене-инçене, çĕрпе пĕлĕт пĕрлешнĕ çĕрелле, ĕшенчĕклĕн тинкерет. Часах — ака. Унта-кунта, çырма хĕвĕнчĕкĕсенче, лăстăкăн-лăстăкăн юр куписем курăнаççĕ. Хĕвел шарлантарса пăхать. Тавралăх симпылланма хатĕрленет, хĕл каçа хулăн çивитти-кĕрт айĕнче тĕлĕрнĕ тăпра тутă-тутă пĕрчĕ акăнасса кĕтет...

Ку ӳкерчĕке, «Хура тăпра» ятла хашак ăшне хупса, тĕпеле, стена çумне, чӳрече тăрнех çакса янă-ха Никонавсен килĕнче...

Амăшĕ!..

Шелсĕр, хĕрхенӳсĕр вилĕм! Ир тăм тивнĕ, ир тăкăннă çеçке!

Вăхăтсăр, пăвăртуллă хуйхă!

Чулран никĕс ярса, пилĕк стеналлă çĕнĕ пӳрте кĕрсе тăрăст-тăрăст пурăнма патварланчĕ амăшĕ.

Акă ĕнтĕ, кур та — чĕрӳне тимĕр кăшăлпа пăркăчла: никĕсĕ-пури те, урайĕ-маччи те йăлт ак çак капламран, сарă-хура тăпраран.

Хурлă, куççуллĕ вилтăпри. Амăшĕн яланлăх килĕ, пӳрчĕ.

Ырра çеç, шанчăка çаç телейленетчĕ амăшĕ. Ыррин те, шанчăкĕн те çулĕ-йĕрĕ, ав, кунта килсе такăнчĕ иккен: пурăнас çынран юлнă пĕртен-пĕр мăкăрăлчăк, тĕмеске.

Шухăшлать Дина. Хуйхăпа хуçăлса авăннăран, шухăшлас мар-шухăшлас мар тенĕ çĕртенех шухăшлать.

Амăшĕ!..

Хытса, тĕлĕнсе йăванса каймалли çутă тĕнче!

Епле питлĕ-куçлă, епле сасăллă-кĕлеткеллĕ килетчĕ-ши Дина çакă çутă тĕнчене амăшĕ пулман пулсан? Е, ку амăшĕ мар, амăшĕ вырăнне пачах та урăх хĕрарăм пулнă-тăккин? Калăпăр, сăмахран, Елькка хреснамăшĕ пулсан? Ашшĕпе амăшĕ Çĕпĕрĕн-Иркутскăн паллашайман-тăк, тен, çут тĕнче çутипе киленме те пӳрейменччĕ ăна? Çӳреетчĕ пуль ĕнтĕ вăл çуралайман чунĕпе тавçăрма та, ăс çитерме те пултарайман пĕр-пĕр пушăлăхра? Тен, çӳреместчĕ те апла-капла? Ăçтан пулайтăр-ха çуралайман чунăн ăнĕ-тăнĕ?.. Çапла, тĕлĕ-йĕрĕпе ăнланаймасть пулин те ку вăрттăплăха Дина, çакна вара тĕшмĕртет-тĕшмĕртетех хĕр: çут тĕнчере мĕн чĕрĕ — çав япалан çеç чунĕ пур; ыратать-и унăн вулли-кĕлетки, туять-и вăл сивве-шăрăха — çав çеç кун çутине сисĕмлеме, чăнлăхлама пултарать: ытти — хăть пусахла, хăть вăйрат мимене хĕреслĕ-пирлĕ — чĕрĕ чун хăтлантарăшĕ анчах, шухăш вĕçевĕ, кăмăл çуначĕ. Çут тĕнчене çуралнă, кун çутипе ытлăхланнă чĕрĕ чунăн çеç чунĕ пур. Çут тĕнче пур, эппин, хĕвел пур, аслă-аслă кун çути пур...

Амăшĕ!..

Иртĕ-и уйăх хыççăн уйăх, çулталăк хыççăн çулталăк, кунтах юп курĕ-и Дина, малалла ăс пухма аякка-аякка тухса кайĕ-и — пурпĕрех нихăçан-нихăçан та манмĕ хĕр тăван амăшне, вĕçĕм-вĕçĕмех унăн сăлайлă ăшăнчăкĕне ăшăнĕ, тараватлăхĕпе, ĕçченлĕхĕпе хавхаланĕ. Памĕ хăвăрт-хăвăрт улшăнса пыракан кун черетне тăван амăшĕн тăванран та тăван сăнарне тĕссĕрлетме. Чи-чи хаклă, салатма-сапалама юраман пурлăха упранă, сыхланă евĕр, ялан-яланах упрĕ ăна, сыхлĕ.

Мĕншĕн-и?

Мĕншĕн тесен пур япалан та пуçламăшĕ, вăл, амăшĕ, пур япалан та варри, тытăмĕ.

Кăвак тӳпе, çак йăмăх-йăмăх хĕвел, ӳпкене кал-кал сăрхăнса кĕрекен тăрă-тăрă сывлăш — йăлт-йăлт амăшĕ вăл.

Çак ял, çак униче, çак анлă-анлă уй-хир — амăшĕ вăл.

Çук-тăк, тĕнчене килмен-тĕк пуçламăшĕ — эппин, варри те, тăсăмĕ те çук унăн, малашĕ те.

Юрăсен юрри, эппин, вăл, амăшĕ, тымарсен тымарĕ.. Ĕмĕрсен ĕмĕчĕ, шанчăксен шанчăкĕ, эппин...

Эппин, тайма пуç сана юрăсен юрри, тымарсен тымарĕ, сăвап та чыс сана, ĕмĕрсен ĕмĕчĕ, шанчăксен шанчăкĕ!..

Хĕрес çумне çыпăçтарнă шурă шăвăç татăкĕ çинче виçĕ сăмах, темиçе цифра. Никонова Ксения Николаевна. Çав çулхи çав уйăхăн çав числинче çуралнă, çав çулхи çав уйăхăн çав числинче вилнĕ, тесе çырса хунă унта.

Амăшĕ!..

Мĕн ватăлса пĕкĕрĕлсе çут тĕнчерен çухалас сехечĕ çитичченех тăван амăшĕ пек тӳрĕ чунлă та ырă чĕреллĕ çын пулма тăрăшĕ Дина, икĕ алла тытакан пĕр ĕçе ир те, каç та танлăн та типтерлĕн туса пыма хавхаланĕ. Ямĕ ашшĕ-амăшĕн вашават ятне.

«Канлĕ çывăр, ытарайми аннем. Çиллентернĕ, тарăх-тарнă та пуль кас-кас, каçар ĕнтĕ вĕтĕр-шакăра. Айван пулнă, чухлайман аннемĕрсене упрамалла иккенне. Ан вăрç. Ан ятла. Шутсăр юрататтăмăр эпир сана. Халĕ те калама çук хытă юрататпăр. Улĕм те юратăпăр. Кĕçĕннисем те сĕм-сĕмеккех мар, ӳстерĕпĕр-ха йышпа-мирпе. Ан пăшăрхан... Эсĕ пире ав асăн, аннеçĕм-анне. Эпир сана, ачусем, çутăлсан та, каç ансан та çĕр хӳттине, асăнсах тăрăпăр. Манмăпăр эс пире чун панине. Канлĕ вырт, лăпкă çывăр, ытарайми аннемĕр. Килсех тăрăпăр кунта. Пăрахмăпăр вилтăлруна. Савăпăр сана ĕмĕр-ĕмĕрех...» — ĕнтĕ пĕр кун, икĕ кун, виçĕ кун кăна мар, тахçан-тахçанах туятчĕ чухлатчĕ пулин те амăшĕ сывалаймаслах чирленине, инкекĕ çапах та ăнсăрт çил-тăвăлла шатăрт! килсе ӳпленчĕ те Никонавсен килйышĕ çине — Дина, ку таранччен теме, асама, кĕтсе шанăçланнăскер, тăрук лĕштĕрр! арканса йăшрĕ çак тĕлли-паллисĕр вăхăтра. «Мĕншĕн? Мĕншĕн? Мĕншĕн?» — пĕрехмай тăлпаларĕ хĕр шухăш-хевтине çак вилĕм. Унччен, амăшĕ чĕрĕ чухне уçă, янк пуçĕ Динăн пытаруллă çак виçĕ кун хушшинче пĕрехмай темĕн хыттипе, тăвăррипе тулчĕ те тулчĕ. Ывăнтарчĕ ăна çав темĕн хытти те тăвăрри, ĕшентерчĕ ахаль те самайранпа ĕшенчĕкленнĕ хал-сулăмне, пăвăртрĕ пушшех те кансĕрленнĕ шухăшне. Халĕ, ак, йывăр тиенĕ лав тăвайккине хăпарса çитсе лачăрах лашлатса аннăн, ĕнтĕ ку асаплă лава хăй текех нимĕнле те пулăшма пултарайманнăн, хĕв шухăшне пăшăрхантарса тăчĕ-тăчĕ те пусăрăнчăк Дина тăвăнчăк вилтăпри кутĕнче, ир çĕре кĕрсе выртнă амăшĕпе те, хăйĕнчен яланлăхах писнĕ-ютшăннă темĕнпе те сывпуллашса, вăйран пуçĕпех шĕлтĕркесе, масар лаптăкĕнчен ыттисем паçăрах такăрлатнă йĕрпе ун тулашне тухрĕ те укăлча халхи еннелле авкаланакан сукмак çинелле шанчăклăн пăрăнчĕ...

Тепĕртакран вăл, укăлча хапхинчен кĕрсе, аслă урама тухрĕ. Анат Сăрмăшпа Тури, Сăрмăш сыпăнчăкĕ патне çитерехпе Дина хирĕç килекен Нинăна асăрхарĕ. Хăрах аллипе ачине йăтнă Нина, тепĕр аллипе — çыхă. Иккĕшĕ те вĕсем, нумайранпа курнăçман-сăмахламанскерсем, вĕлт сывлăх сунса вашлаттарса иртмерĕç пĕр-пĕрин çумĕпе, сăнпа сăн улшăнăвне пахаласа çывхарчĕç-çывхарчĕç те тăл! чарăнса тăчĕç умпа ум.

— Аван-и? — Нинăран маларах сăмах хушма ĕлкĕрчĕ Дина.

— Аванах-ха, — терĕ Нина ялти яланхи йăлапа, хĕр хуравне тавăрса. «Ху епле-ха? Çӳретне?» — тесе ыйтасшăнччĕ те вăл — ыйтмарĕ: ахалех, тĕпчевлĕн сĕкĕнмесĕрех паллă вĕт-ха Динăн ку яхăнти хуйхи-асапĕ — амăшĕ çĕре кĕнĕ-çке унăн, амăшĕ. — Пыраймарăм... Аннӳне, Кĕçени аппана, пытарма та пыраймарăм. Ан çиллен ĕнтĕ, çак ачапа тĕрмешсех... — терĕ вара йĕрмĕшме пикеннĕ ачине сисĕнкĕсĕр йăс-йăс силлесе.

— Мĕн тăвас тен, пытартăмăр çав... — хашш! Сывласа ячĕ хĕр, тути çуркаланчăкĕсене вĕри сывлăшĕпе пĕçертсе. — ... Илтнĕччĕ. Кӳр-ха, кăтарт-хă ачуна. Ывăл-и, хĕр-и? — Нина çумнех пырса тăчĕ Дина.

— Ывăл. Виталий, — ачин питне хупăрланă витĕнкĕçне кăлт! сирчĕ Нина. — Çиет. Нумай çывăрать. Тулăклă, — хăй савăнăçне пытарма хал çитереймесĕр йăл-йăл ăшăтса илчĕ вăл питне-тутине.

— Виталиех. Каснă-лартнă ашшех, — пепкен сăмси-çăварне, çамкине юратса пăхса ача амăшне пушшех те хĕпĕртеттерчĕ хĕр. — Хăйне куркалатăн-и хăть, ашшĕне? Илтсеччĕ-ха пульницаран тухнă тенине...

— Ан та асăн-ха вăл вĕлтĕр-вĕлтĕре. Чутах пуçне çимен вĕт. Вăт, ăссăр! — Нинăн самантлăха хĕвел шевлиленнĕ куллине туххăмрах сулхăн хупăрласа хучĕ. — Çавăншăн çунсах, асаплансах... Вилет, чĕрĕлеймест, çын пулаймасть пуль тесе, мĕн чул ăша вăркаттармарăм-ши пульницара? Пĕр енчен, пĕр савăнăç — ача, тепĕр енчен, тепĕр хуйхă — ку... — сасси, халь-халь сӳнеселе-пăчланасла, куççулленсе-куççулленсе пычĕ-пычĕ те унăн, сӳнсе-пăчланса, тикĕсленсе пĕтем тенĕ çĕртех сасартăк тăнк! хытрĕ. — Çӳретĕрех, йăнкăлтаттăрах хăй мĕнле пĕлнĕ çапла. Эп, хыççăн хăваласа, ятăма ямастăпах урăх. Пурнăп-ха пĕр пурнăçа епле те пулин. Устерĕп-ха пĕр ачама çынсен ачисенчен катăках мар. Чăтăп-ха, чăтма пӳрнĕскер. Парăнмăп... — «чăрмантаратăп та çав хам нушам-хушампа, ан вăрç, ан ятла ĕнтĕ, ырă этемĕм», тенĕн, ӳкĕнĕçлĕн телейсĕрленчĕ Нина, Динăна тӳррĕн, сăпайлăн пăхса. — Дина, каçар, сан умăнта мĕнпе те пулин айăплă-тăк?.. Çавă ĕнтĕ ман, çиччĕ виçсе пĕрре касманскерĕн...

— Эй, асăнмана калаçатăн эсĕ, Нина? Эсĕ ман умăмра айăплă-и? — Нинăна чавсинченех сĕртĕнчĕ Дина. — Сăмахлатăн та! Тапратмалăх та çук вĕт вăл! Унăн кăмăлĕ тесе... — шухăш çиллине хăш еннелле сӳтесле, авăклăха чĕнмесĕр тăчĕ хĕр, — Улшăнтăм эпĕ, Нина, ку хушăра. Çав тери, шутсăр, каласа, тăнлантарса лараймиех улшăнтăм... Каяс, çухалас килет пек таçта. Тăвăр, ансăр пек пĕле тăран çынсем хушшинче... — шухăшлас шухăш çиппине каллех тепĕр авăка ленк! ячĕ Дина. — Ман чĕптĕм ăйăпăм таçук сан умăнта, Нина. Каçар, ман пирки мĕн те пулин начаррине шухăшланă тăк. Чăнне калатăп. Хамах пĕр-пĕр чух чарсах калаçасшăнччĕ те санпа ăна-кăна. Ак, тĕлнех... Мĕн-и, ачине те пĕртте курасшăн мар-и вара вăл?

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн