Сар ачапа сарă хĕр
— Эй, чиперкке, ан хăра, хамăрăннисем! — тĕлĕнни иртсе кайма тытăнсан, тепĕртакран, хĕре хăюлланма хĕтĕртрĕ Матви.
— Кам вара эсĕ — «хамăрăннисем?» — йĕкĕт сас панипе чун кĕчĕ пулмалла хĕре те.
— Матви эпĕ, Никонов. Шофер. Химлесхоз шоферĕ. Буряран, — тунмарĕ йĕкĕт. Унтан хăй кĕçĕр епле кунта лекнине каласа кăтартрĕ. — Çук-им ыттисем?
— Чăнахах калатни эсĕ, суймастни? — шанмарĕ Матвие Кĕçени, (Ку вăл Кĕçени пулчĕ — Матвин пулас арăмĕ.)
— Чăнахах калатăп, çук, суймастăп, — тен, чăнахах та хĕр сехрине хăпартрăм пуль тесе, шанчăклăн тавăрчĕ каçхи хăна.
— Те вăрă-хурах-ха эсĕ, пĕлсе пĕтер сире. Çав-çав тесе ĕнентерсе ларăн та кайран вара мана хап! çеç вĕлерсе хăварăн, — пурпĕрех шанмарĕ Матвие Кĕçени.
— Ăт, пулать шанман этем! Каларăм-çке сана: шофер, терĕм. Матви, Никонов. Буряран! Мĕскер эс, пĕр сăмахах темиçе калаттаран! — алăк çывăхĕнчи сак çине лаштах пырса ларчĕ ĕшеннĕ йĕкĕт, ботинкисене салтрĕ.
— Эппин, сăхсăх!
Хĕр пупленине илтсен, Матви каçса кайсах кулма тытăнчĕ:
— Ухмантей! Хăма витĕр епле курăн-ха эсĕ эпĕ сăхсăхнипе сăхсăхманнине. Уç алăкна, ак, кур, сăхсăхатăп. — Хăй вăрă-хурах маррине ĕнентересле, пичĕ çине вĕлт-вальт хĕрес хывса та илчĕ Матви.
Кăлт сикрĕ алăк питĕркĕçĕ вĕлт курăнчĕ хушăкран хĕр пуçĕ. Матви ботинкисене хывса ларнине аçăрхасан, яртах уçса пăрахрĕ алăка Кĕçени:
— Эс, мĕн, çĕр каçмаллах килмен пуль те кунта? — куçĕ-пуçĕ чарăлса кайрĕ «читлĕхри кайăкăн». — Мĕн ботинкусене хывса ларан? Э-э, çо-ок!.. Сыр та уруна йăпар-япар — ăçтан килнĕ çавăнталла тух та таплаттар. Ха, кур-ха эсĕ ăна, кур — епле саркалайса ларнă вăл. Ют çĕрте мар, тăван килĕнче тейĕн çав. Атя, атя, тăр, ав, алăк хăлăпĕ юнашарах.
Кĕçени халь тăпкăл-тăпкăл шурă кĕпепе. Çӳçĕ те паçăрхи пек сапаланчăк мар унăн. Куçĕ пекех йăм-хураскерне, ăна пĕр çĕре, ĕнсе хыçне, пуçтарса çыхнă. Уринче те — шап-шурă туфли. Калăн: качча каяс хĕр!
— Ну, апла-тăк, мĕн ĕнтĕ, — лару-тăру пăтăрмахлă çиксе тухнипе хытах кăмăлсăрланчĕ Матви, хывма тытăннă ботинка шнурокĕсене тĕвĕлесе ларнă май, — хăни çавнашкалли пултăм ĕнтĕ эп. Мĕнех, каçару ыйтатăп, — çапла каларĕ те вăл пĕр саманта шухăша путнă пек кăн-н хытрĕ, унтан салтакла варт сиксе тăчĕ те чыс парса: — Ну, чипер юл, чиперкке. Чаплă тĕлĕк кур, канлĕ паппа ту, эп вĕçтертĕм. Кулянса ан юл, — тесе, алăкран тухса та çухалчĕ.
Йĕкĕт калла тăвасса кĕтменскер, хĕр те пĕр авăка тăн-н хытса тăчĕ. Ăн пырса кĕнĕ пек пулсан вара сасар-тăках хыпăнса ӳкрĕ те каçхи хăна хыççăн тулалла вирхĕнсе тухрĕ, унăн тайганалла кĕрсе çухалакан мĕлкине асăрхасан — чĕнӳллĕн çапла кăшкăрса ячĕ:
— Эй, тăхта-ха, тăхта! Чарăн! Çаврăн каялла! Йĕкĕт! — каччă чăнахах та хĕре итлесе каялла утма тытăнсан тин, çывхарарахпа, шăппăн тата çапла хушса хучĕ: — Епле-ха эсĕ капла çĕр хута пĕччен.
Ĕнтĕ йĕкĕте хĕр яшка та ăшăтса çитерчĕ, чей те вĕретсе ĕçтерчĕ, вырăн та сарса пачĕ, калаçмаллисем те (паллашнă чухне калаçмаллисем) паçăрах иксĕлсе пĕтрĕç пулмалла. Ыйхи те Матвие, ĕшеннĕскере, лапах пырса çулăхмаллаччĕ пек ĕнтĕ, хăйĕн чăпти çине хурса каймаллаччĕ пек, анчах вăл таçта, пуç мимин хăрах хĕрринче, сисĕни-сисĕнми тĕтреленсе тăчĕ-тăчĕ те, лĕп çил килсе хуйхатнăн, çăмăл пĕлĕт евĕр самантрах сĕвĕрĕлсе çухалчĕ. Шухăшĕ те унăн — Кĕçение курса хыпăнса ӳкнĕ шухăшĕ — танатана çакланнă мулкачла, хĕр тавра муталанчĕ, тек муталанчĕ. Выртсан-выртсан, хĕр пирки ăш вĕçтерсе тертлене-тертлене хăшкăлсан, тепĕр тесен, шухăшлама та пăрахас, манас ку шухăша, тесе те пăхсаччĕ Матви — анчах та мĕн-çке-ха, шухăшлам мар-шухăшлам мар тенĕ шухăшĕ, юри тенĕ пек, йĕкĕлтенĕ пек, пĕрехмай çулăхрĕ йĕкĕте, пĕрехмай çулăхрĕ.
Юнашарах, хăма урлă кăна, тепĕр пӳлĕмре, хĕр те йĕкĕт пекех ыйхине çĕтернĕ. Кас-кас вăл сисĕмлĕ варкăшпа кăкăрне лăш та лăш хăпарта-хăпарта антарать, йăшаланать, лăпланса выртать, каллех йăшаланать — ахăртнех, ун чĕрине тем вăркаттарать, тем пăшăрхантарать-тĕр. Сĕм-сĕм вăрман варринчи пӳртре мĕн вăркаттарать, мĕн пăшăрхантарать-ши хĕр чĕрине? Нивушлĕ хĕр чĕрине те Матви кăкăрне çатăрласа илнĕ кăвайтах тĕлкĕштерет? Юрату кăвайчĕ, çамрăк ӳт-пĕве вĕçĕм чаплăлатса тăракан мухтав юрри парнелекен кăвайт?.. Çурма çултан çаврăнĕччĕнши Матви каялла, хĕр ăна тухса йыхăрман-тăк. Кĕçени тăнăçне пырса хуйхатма хăю çитерĕччĕ-ши тепре? Çаврăнатчех, пырса хуйхататчех тепре. Кĕçĕр хăюлланаймасан та, е ыран ирпе, е хăçан та пулин урăх чух, сăлтав тупса та — тупмасăрах, килетчех Матви ку пӳрте тепре, килетчĕ те калаçса пăхатчех Кĕçенипе чунне уçса, тем тесен те, калаçса пăхатчех... Кĕçĕр вара, хĕр тухса ӳкĕтлемен пулсан, çав сасса илтес тесе чунĕ-чĕри тем пек йăлăнсан та (ырă çын çынна çĕр хута урама кăларса ямасть, çитменнине тата, тайгара) — çаврăнмастчех каялла. Е хĕре курнипе пĕр савăнса та хĕпĕртесе, е ăна шуйхантарса хăвармалла пулнишĕн пĕр кулянса та ӳкĕнсе, утатчĕ те утатчĕ вăл çĕрлехи çулпа поселока, теттĕме те пылчăка пăхмасăр утатчĕ те утатчĕ, е хĕр килĕнчен шутсăр аякках писсе каяс теменрен, ирпе ирех чиперккене курас шанчăка хăпартлантарнăран, çитетчĕ те грузовикĕ патне — выртатчĕ кабинăна кĕрсе, унта çĕр каçатчĕ...
— Çывăратăн-и эсĕ, Кĕçени? — чĕнсе, хуллен сас турĕ Матви. — Эн санран, мĕн, пĕр япала ыйтса пĕлесшĕнччĕ те...
Капла каласан, хăма леш енче чылайранпа шăши йăшаланнă пек сасă самантрах лап пулчĕ. Пăртакран: «Мĕн?» — тени илтĕнчĕ хыттăнах. Матви хăюлланчĕ.
— Çилленмĕн-и? — çав-çавах асăрханарах ыйтрĕ вăл.
— Пĕлместĕп. Каласа пăх. Тен, çилленмĕп те...
— Мĕн, ара, килĕшетĕн эсĕ мана, Кĕçени, шутсăр... Юр... Юра... Юрата...
Шан-н! тутарчĕ хĕр пĕчĕк чăмăрĕпе хăмана:
— Кай-рĕ! Тĕлĕк тĕллентĕн-им эсĕ!.. Çывăр!..
Шанк пулса выртрĕ Матви пĕр хушă. Чĕнмерĕ. Унтан, вăрахран, каччăн ăша путнă сасси каллех çиеле тухрĕ:
— Йĕкĕтӳ пур-тăр сан, Кĕçени, калаçса хуни, тĕв туни, качча тухма хатĕрленни, э?
— Пур пулмасăр! Пĕрре кăна мар, иккĕ те. Ия, çапла! — терĕ те хĕр шан-н! тутарчĕ хăмана каллех. — Асту, çывăрсан çывăр, пăшалпа кĕрĕслеттеретĕп ак. Кунтах çакăнса тăрать. Ан вĕçтер ыйха, çывăр. Выртан, пуп пек лĕпĕртетсе…
Çук, пурпĕр çывăраймасть Матви. Утиялне, çывăрам тесе, пуç çинченех витĕнсе выртсан та — çывăраймасть ыйхи килмест. Шухăш аптратать ăна, юрату кăварĕ хыптарнă шухăш. «Эх, пуплеме пĕлмен чĕлхе! — сăмах еккине килтерейменрен, хăйне хăй ятланçи те туса пăхать вăл. — Тăрпалтай. Юрату çинчен пакăлтатмаллаччĕ-и ĕнтĕ ăна çăвар уçнă-уçманах. Хăш енчисем, кунта хăçан килнисем çинчен ыйтса пăхмаллаччĕ пĕрех хут малтан...» Анчах та калаçу ăнманран — шарламасть...
Кĕçение те шухăш аптăратать, именчĕк-вăтанчăк шухăш...
Ирхине, тахăш вăхăтра вăранса кайнăскер (тукмакне хăпартманнипе, стена сехечĕ те чарăнса ларнă иккен), Матви хăй куçĕ умĕнчине хăй ĕненмест: сĕтел варринче, сăмсана кăтăкласа, ирхи апат пăсланса ларать, хуралма ĕлкĕрнĕ кĕпине унăнне çуса-утюгласа, кравать пуçĕнчи тенкел хыçне çакса хунă, ботинкине те пулин, лапраллă ботинкине, çĕркаç тасатса хума маннăскере, йăлтăркка пуличченех кремлеме ăс çитернĕ вĕт-хă апăрша хĕрĕ. Хăçан, хăш вăхăтра тăрса çакăн чухлĕ ĕç ĕçлесе тăкма ĕлкĕрнĕ-ха йĕкĕт пекех чăлăм куç хупса илнĕ Кĕçени, хăçан, хăш вăхăтра?.. Матви савăк кăмăлпа йăпăр-япăр сиксе тăчĕ те тумланчĕ, çăвăнчĕ, апатне кăп-кап хыпкăларĕ те, тав туса хăварса, татах та килме пулса (чĕнсен-чĕнмесен те!) — грузовикĕ патне тухса та чупрĕ. Асăтма Кĕçени те пычĕ...
Тайга вăранать. Пин хĕлĕхлĕ, çав тери пысăк кĕслене ĕнернĕ пек, тавралăх хуйханман кайăк сассипе ян та ян янăраса тăрать. Ирĕккĕн, сарлакан сывлать çут тĕнче. Сиплĕ имĕпе ӳт-пĕве, ăстăна ӳсĕртет, кăмăла, чун-чĕрене çĕнетет. Пĕтĕм чĕрĕ чуна чĕрĕ кун пиллесе, хĕвел хăпарать.
Ирхи ĕнтрĕкре те, Матвипе Кĕçени хушшинче те — хĕвел, кайăк сассиллĕ чиперлĕх, юрату...
Шăлтăрма çаврăннăçем, алă сулăмĕпе чӳхенсе, шĕнкĕл-шĕнкĕл тăкăнать витрери шыв. Асаилӳ çемми евĕр вăл — пĕр кĕвĕллĕ, шанчăклă, инçе... Çенĕк алăк сасси пулчĕ: пусма çине Кĕçени тухса тăчĕ:
— Матви, Августина таврăнмарĕ-çке пирĕн кĕçĕр. Çĕр хута ăçта çӳрет-ши тата, мур хĕрачи. Ăт, апăрша! — терĕ вăл хыпăнса, упăшки час кĕменрен унпа калаçас кăмăлĕпе.
Чăн та, ара, Августина вырăнĕ пушахчĕ-çке пӳртре, минтерĕ те тĕкĕнменнипех выртатчĕ. Паçăр çавна епле асăрхасах çитереймерĕ-ха! Матви?
— Сана та каламан-и? — пус кутне çитсех тĕпчевлĕн пăхрĕ упăшкине хĕрĕшĕн ăш вĕçнĕ Кĕçени. — Таçта клубĕнче, танцинче-мĕнĕнче тытăнса юлчĕ пулинех, тесеттĕм. Ак, халь тул та çутăлать. Вăл çук та çук.
— Çук, каламан, — пусран кăларнă шыва кăмака умĕнче тыткалакан витрене тирпейлĕн ячĕ кил хуçи.
— Ара, капла таранах нихăçан та çӳрекен марччĕ-çке. Элле, çула май, хĕреснамăшĕ патне кĕрсе юлчĕ-ши? — шар-р турĕ амăшĕн чĕри.
2
Турчăка Кулисен чул пӳртĕнче (вĕсен тепĕр пӳрчĕ те пур-ха, йывăç пӳрчĕ — пилĕк стеналли) çĕрĕпе ĕçкĕ кĕрлерĕ. Тӳррипе, мĕн ĕçки. Хĕр илсе кĕнипе хăпартланнă яш-кĕрĕм, Виталий тусĕсем, ун тăванĕсем тăрăх салтак кĕрсе самаях хĕрĕнкĕленнĕскерсем, халĕ тӳпелемех май пуршăн хĕпĕртесе, сĕтел çине тухса ларнă эрехе янк та янк анчах пушатрĕç.
Шавлăн калаçрĕç, шавлăн ĕçрĕç.
Хвеччис та, Турчăка Кули арăмĕ, ывăлĕ ним каламасăр-тумасăр килне хĕр илсе килнипе хыпăнса ӳкнĕскер, Динăпа Виталий тавра кускаласа çӳрет: капла шăтти-патти хăтланнăшăн пĕрре, юратса, ывăлне пыра-пыра хăтăрам пек тăвать, тепре: «Пĕр-пĕрне килĕштеретĕр-тĕк, илсе кĕнĕскер, халь ĕнтĕ», тесе, Дина çумне пыра-пыра чĕвĕлтетет.
Дина — шарламасть, кĕтет. Турчăкасем патне кĕп-тĕртеттерсе кĕрсенех вăл, кулкаласа, ку япалана шӳт вырăнне çеç ĕненсе лараканскер (ара, ăçтан чăннипе ĕненĕн: шкул ачи вĕт-ха, вуннă та пĕтермен!), ларсан-ларсан, чăнах та, япали шӳт маррине ăнкарма тытăнсан, хыпăнса, малалла мĕн пуласса кĕтет. Сăлтав тупса (темрен тем сиксе ан тухтăр!), кунтан епле çăлăнса тухасса тĕвĕлет.
Турчăка Кулийĕ те, «илне каç енне кăна таврăннăскер (Турчăка Кулийĕ колхоз правленинче счетоводра тăрмашать), ывăлĕн ку чухнехилле мар путишне кура тăркач, фуфайкине çекĕле пенĕ-пемен, çилли килнипе, тилĕрме тапратрĕ. «Эс, мĕскер, тăмана-им, совет саманинче хĕр вăрлама юраманнине те пĕлместĕн-им, ухмах! Кам пур халь хĕр вăрлакан! Е, патша вăхăтĕнчи пек калаçса татăлмасăрах юрать, терĕн-им! Нимуй! Е ним çĕр-мĕнсĕрех тĕрмене кайса çĕрессӳ килет-и! Сурăх! Хĕрĕпе калаçса пăхрăн-и хăть, э? Хĕру çав Матви хĕрĕ-и-ха? Вуннă та пĕтерменскер-и? Вăт тăмана! Пуçпа шухăшласа тăватăн-и эсĕ çакна е мĕнпе те пулин урăххипе-и? Вăт тăмана-тăк тăмана эс! Ыран çара ăсанас çын — киле хĕр илсе кĕрет! Шкул ачин çамрăк арăмăн вара сана, читлĕхри кайăк пек, икĕ çул кĕтсе пурăнмалла тет-и-ха? Э-э, кĕптĕрт-каптăрт, тавай, халех кăларса яр хĕре, ял çинче ята ан яр... Ăçта-ха хĕрĕ, калаçам унпа,» — Виталие тăкăлтарчĕ кăна ашшĕ. Виталий, пĕртен-пĕр ывăл, амăш ачашĕ, ашшĕпе пит картсах ӳсменскер, ӳсĕрскер, тытрĕ те Турчăка Кулине хулĕнчен сĕтел хушшине, хăйпе юнашар, карт туртса лартрĕ. «Эс мĕскер, эс мĕскер! — ывăлĕн çирĕп аллинчен вĕçерĕнесле, тăлт-талт сиккелерĕ ашшĕ. — Парам ак сана пĕрре хулран тытма!» — «Ну, атте, чарăн, çитет, хамăрăнне хамăр пĕлетпĕр. Хĕрĕ те хирĕçех мар. Вунă класне вăл, кала, тепĕр çур çултатах пĕтерет. Эпĕтаврăниччен, ак, ватăлса та ларĕ. Кайран кама кирлĕ унашкал çимĕç, — çапла мăртлатрĕ те йĕкĕт çамрăк ăйăревĕр лĕхĕл-лĕхĕл туса пăхрĕ. — Атя-ха, тыт луччĕ, янклаттар пĕрех хут, ывăлу телейĕшĕн ĕçсе пар. Эп, мĕн, сан тăван ывăлу мар-им? Пĕрехмай тулхăран, тулхăран».
Капла каласан, ашшĕ, Турчăка Кулийе, ывăлĕ çинекăн-н пăхса илчĕ те — лĕпсĕр-р пулса кайрĕ, « Пилсĕр!» — тесе кăшкăрса пăрахасси килчĕ те унăн çак «ачăка», темрен-тем тапранса ан тухтăр тесе, нимĕн те шарламарĕ. Вара, ăшĕнчи çавраçилне пусарма, умĕнчи çур стакан пек эрехе яп ярса тытрĕ те сывламасăр-тумасăрах ĕçсе, пачĕ. Çыртрĕ. Унтан татах ӳпентерчĕ. Урăхран хушша-хуппа кĕмерĕ вара. Ури утайми пуласпа, «çул курки» текелесе, тепĕр çĕр грамм пек çуттине çăварне чӳшкĕнтерчĕ те, тайкалана-тайкалана, йывăç пӳрте каçса выртрĕ.
Такамран илтнĕ Виталий: вăл Турчăка Кули ачи мар имĕш. Яла çутă кĕртекенсем (пралук каракансем) килнĕ иккен те, Турчăкасем патне хваттере чарăннă пулать. Пĕр икĕ уйăх пек пурăннă-мĕн çавсем. Ара, ял пĕчĕк мар, икçĕр кил ытла, кар та кар пралукне юпаран юпана, кашни пӳрт патне илсе пыр, çутă кĕрт.
Иртет вăхăт. Хайхи лешсем, çутă кĕртекенсем, ĕç пĕтерсе урăх çĕре ăсансан, тепĕр сакăр уйăхран ытларахран, Турчăкасен, пĕрлешнĕренпе пилĕк çул латлă пурăнса та тĕлленменскерсен, ывăл ача лапах тĕнчене килет. Сап-сарă питлĕ те кăп-кăтра хура çӳçлĕ ача. Шăп та лăп çутă кĕртекенсенчен пĕрне хывнăскер. Çавăн хыççăн Турчăки Хвеччисне патаклама та пăхнă-мĕн те (ара, халăх çăварĕ хапха-çке, çилсĕрех уçăла-уçăла хупăнать) — ăçта унта Хвеччиспа! Хвеччис хăйне хĕнеттерĕ-и, чĕлхи унăн çу сĕрмесĕрех епле йăкăшт-йăкăшт шукалать те — шеремет, такамăн пăрлă чĕрине те туххăмрах ирĕлтерме пултарĕ. Упăшкине пушшех те! Турчăки хăй кайран-кайран та кăтра пуçлă ачишĕн (ара, Кулин хăйĕн çӳçĕ хăп-хăмăр-çке) арăмне пĕрре кăна мар тăкăлтарса илнĕ-мĕн те, Хвеччисĕ вара кашни хутĕнчех упăшкине «санăнах» тесе ĕнентернĕ пулать. Виталий умĕн те, ун хыççăн та вĕсен килĕнче сăпка таврашĕ урăх пĕртте курăнмасан та, упăшкин çав тĕлĕшпе кăс-кас тăвăлса килнĕ кăмăлне майласа пыма пĕлнĕ-пĕлнех чее хĕрарăм. Упăшки вăрлăхсăррине пĕле тăркачах, вăл кил-терĕшре те, çын çинче те ăна ырласа кăна тăнă: «Ман Куля пекки камăн пур, ĕçчен, маттур, çынсен арçынниеем лек, арăмĕ çине алă хумасть, ăннă ман пурнăç...» Сăмаха шăрт май шăлнă та шăлнă. Ашĕнче вара упăшкине килĕштерсех кайман пулин те, çутă кĕртекенпе ăсталанă çылăхне чĕлхипе пытарса пурăнма ăс çитернĕ-çитернех хăй. Ара, ăçтан чухласа пĕтерейĕн-ха хĕрарăм кăмăлне? Хвеччисăнне тата пушшех те! Лаптак та путăк-путăк питлĕскер, вăл арçын иленессе кĕте-кĕте ывăнса, вăтăралла тин качча тухса тĕпленме май килнипе лаштах сывласа янăскер, ăш выртман упăшкине шалта тем чул тарăхсассăн та — тарăхнине çиеле кăларман-кăларманах. Тем чул кăларас тесен те — кăларман. Сăн-пуçран катăккипе, чун килĕштерекен йĕкĕте савма, шăкăл-шăкăл калаçса ларма мехел çуккипе (ах, хитре мар хĕрсене савмаççĕ-çке каччисем те!) çуннă, тарăхнă, ӳпкелешнĕ шалта, анчах та нимĕн те тăвайман. Çӳремен унпа пĕр йĕкĕт те, никам та ăна каçсерен вăййа чĕнмен, ыталаман, чуптуман, çепĕç-çепĕç сăмахсем каласа чĕрине пыллăхлатайман. Ара, тен, çавăн ,тарăхнех-тĕр, Турчăки килте çук чухне ним намăс-симĕсе пĕлмесĕр пилĕкрен пыра-пыра ыталакан чалтăр-чалтăр куçлă, тĕм кăтра çӳçлĕ качча, çутă кĕртекене, хăйĕн карăнса тăракан саппун кантрине салтма ирĕк пачĕ пуль..."
Шăп та лăп çавăн çинчен, хăлхине ахальтенех мар пыра-пыра кĕнĕ йӳплĕ сăмах çинчен, систерсе хучĕ те ĕнтĕ ашшĕне чăрсăр ывăлĕ.
Шавласа-кĕрлесе йăлăхнă яш-кĕрĕм, сăмах сăмалинчен сирĕлме ташласа та пăхас терĕ. Виталий хăйĕн хут-купăсне туртса кăларчĕ: йĕкĕт кĕвве-çемме ăста. Каччă хуткупăс чĕнне хулпуççийĕ урлă уртса ячĕ те тӳрех чăваш кĕввине нăритлеттерме тытăнчĕ: нăрит-нăрит, нăрит-нăрит, нăрит-нăрит, нăрит-нăт. Эх, тӳрĕ те вара ӳсĕр яш-кĕрĕм урăм-сурăм ташша пĕр вăхăт, урай хăми авăничченех кĕрмешрĕ. «Атьăр-ха, Динăна та ташлаттарар, курар çĕнĕ çын йăкăш-йăкăшне!» — хĕр патне виççен тан таплаттарса пычĕç те, — лешĕ шат та пат килĕшмерĕ кусен кăмăлĕпе. «Ташлăр, ташлассăрсем килсен, тархасшăн, мана ан чăрмантарăр-ха, ура ыратать», — хирĕç çапла çеç евитлерĕ вăл. Хвеччис та, Дина çумне сăвăс пекех лат çыпçăнса ларса ăна хăй епле качча тухнисем-мĕнсем çинчен илемлĕ халап каласа кăтартаканскер, хĕрĕн ташлама кăмăлĕ çуккине кура (Турчăка Кули шавланă хушăра чее хĕрарăм Динăна шала, чаршав хыçне, илсе кĕме ăс çитерчĕ), урăм-сурăм яш-кĕрĕме каялла, сикки сикнĕ çĕре, хӳтерсех кăларса ячĕ: «Тупнă васкамалли, ĕлкĕрĕпĕр-ха, ак, мехел çитсен хăех ташласа кăтартĕ. Пырăр, пырăр, тухăр кунтан, чăрмантарса ан çӳрĕр!» — «çĕнĕ çын» сăмахнех кĕвĕлентерчĕ Виталий амăшĕ.
Шухăшсем
I noticed that your chuvash...
I saw that your chuvash...
I noticed that your chuvash...
I saw that your chuvash...
Тĕлĕнмелле вăйлă сăвă, çав вăхăтрах епле...
I noticed that your chuvash...
Best activator windows free download htt...
Hiring https://contractorfinder...
I noticed that your chuvash...
Hi, This is worth checking out: ...