Электронлă вулавăш

Ăçта васкатăр, пĕлĕтсем? Ăçта чупатăр?

Кам хуйхине илсе каятăр-ши пĕрле?

Унтан, çӳлтен, çын инкекне сăнатăр.

Е, тен, йĕретĕр эсĕр те çĕрле?

Ăçта васкатăр, пĕлĕтсем? Ăçта чупатăр?

Мĕн-ма-ха шăпăрт? Кĕрле-кĕрле

хура кĕрпе, тен, хушăран вылятăр?

Е, тен, илетĕр ман чуна пĕрле?

Ăçта васкатăр, пĕлĕтсем? Ăçта чупатăр?

Ан хăрăр! Пурпĕрех ӳкместĕрех çĕре.

Çĕр çылăхĕсене çӳлтен кăна куратăр.

Эпир вара çĕкленейместпĕр, ав, çӳле.

Ăçта васкатăр, пĕлĕтсем? Ăçта чупатăр?

Илсемĕрччĕ пĕрле! Çитерĕрччĕ киле!

Йывăрлăхран эсир те, тем, таратăр.

Чупас-и-мĕн хыçран ӳле-ӳле?

Ан васкăр, пĕлĕтсем! Ан чупăр!

Пĕччен чухне кĕрес килмест киле.

Унта — пуш-пушă. Каçсерен йĕретĕп.

Е, тен, йĕретĕр эсĕр те пĕрле?

Ан васкăр, пĕлĕтсем, ан чупăр!..

Ун чухне йăлтăр кулнăччĕ сассăр,

Телейлехчĕ — самант — паçăр.

Шăплăха ăнланма пуçласассăн

Шăплăха улталать сасă.

Пуç çинче — пĕлĕтсем — аслатишĕн!

(Хăмăр мар пĕлĕтсем — хăвăл).

Куçсене çатăр çеç хупассишĕн

Чулланать те хытать кăмăл.

Пĕлĕтсем — çиçĕмсен йăлтăрккишĕн!

(Пĕлĕтсем — хăмпăсем — тулнă).

Чечексем! Чечексем... — пĕчĕк-киç-çĕ! —

Чуллă мар, чуллă мар — чунлă!

Пуç çинчех — пĕлĕтсем — аслатишĕн...

Пĕлĕтсем — çиçĕмсен йăлтăрккишĕн...

Шурă-шурă пĕлĕтсем —

Шурă-шурă путексем

Пухăннă вăрман çине

Çулçă чăмлама-çиме.

Кĕтӳçĕ — шух çил ачи,

Чеескер... кăшт ырнă-ши?

Выртнă та кăнч хутланса

Путексем çинчен манса

Хул туртать тем айĕнче.

Чăпăркки ав айккинче.

Эпир Стасикпа пĕлĕт çинчи кермен çине кайса курма шутларăмăр. Пĕр çулталăк хушши мастерскойран тухмарăмăр теме те юрать, савалатпăр, якататпăр, çилĕмпе çыпăçтаратпăр, тимĕре шаккатпăр, самолет ăсталатпăр. Самолет хӳрине тимĕр кăмака вырнаçтартăмăр. Кăмакине хутма йăмра тураттисем типĕтрĕмĕр. Пĕр пысăк хутаçа тем тĕрлĕ апат-çимĕç тултартăмăр. Ăна аран-аран сĕтĕрсе самолет ăшне чиксе хутăмăр.

Йăмра тураттисене кăмакана чиксе тултартăмăр, чĕртсе ятăмăр, вăл тӳрех шатăртатса çунма пуçларĕ. Стасикпе иксĕмĕр хăвăрт самолет ăшне сиксе кĕрсе ларма ĕлкĕртĕмĕр çеç, вăл тапранса та кайрĕ.

Кермене чылай вăхăт шырама тиврĕ. Эпир кермен ячĕ Лапута пуль тесе шутланăччĕ, ниçта та ун ятлă кермен ăçтине кăтартакан паллă курăнмасть. Пĕр çĕрте «Пĕлĕтçи керменĕ» тесе кăтартнă паллă куртăмăр, çавăнталла кайса пахма шутларăмăр. Шырарăмăр-шырарăмăр та тупрăмăр-тупрăмăрах. Кермен Лапута ятлă пулман-мĕн, вăл Пĕлĕтçи ятлă иккен.

Антăмăр та йĕри-тавра пăхса тăратпăр. Мĕнле чипер, тем тĕрлĕ чечексем, йывăçсем, йăмрасем. Çичĕ тĕрлĕ йăмра шутласа кăлартăмăр. Кашни юхан шыв хĕрринче хăйĕн йăмри çитĕнет. Кашни йывăçăн хăйĕн кайăкĕ. Апат çимелли вăхăт çитрĕ, таçтан роботсем тупăнчĕç, кайăксене валли апат илсе килчĕç. Керменте кайăксене роботсем пăхса пурăнаççĕ. Апат çисе тăраннă хыççăн кайăксем тав туса юрлама пуçларĕç. Роботсем таçта кайса çухалчĕç, пире курма темĕнле пĕчĕк çынсем тухса тулчĕç. Эпир паллашрăмăр, вĕсем пире хăйсен пурнăçĕ , йăли-йĕрки пирки каласа пачĕç. Пире хăналарĕç, эпир те вĕсене хамăрăн хутаçри апат-çимĕçпе сăйларăмăр.

Малалла

Пĕлĕт, пĕлĕт, ушкăн пĕлĕт!

Ăçталла чупатăр-ши?

Пурте тăхăннă шур çĕлĕк,

Эй, кама çухатрăр-ши?

Хăвалатăр, тем шыратăр,

Ĕмĕрхи çул çӳренсем.

Шур путексем пек пыратăр

Шыв енне кăшт ӳпĕнсе.

Çĕр çинче илем нумай...

Пĕлĕтре вĕçме çук май.

Вĕçĕттĕмччĕ эп пĕрмай,

Ах, анчах, çитмест ман шай.

Пĕлĕтре, теç, пур çăтмах...

Маншăн вăл пустуй сăмах.

Ĕненекен çын — ухмах,

Ĕненменни — эп, хамах.

Çĕр çинче вăл, ыр кĕтес,

Ыр çĕре ыртан çитес.

Пурнăçа пир пек тĕртес,

Мĕншĕн ăл усса пĕтес?

Пурăннă чух çеç илем, —

Тесе калать ват килем, —

Пурăнатăп, çук чирлем,

Тăтăр аякра — вилем.

Вулакан, пуçна ан тай,

Пурнăçшăн кĕреш хăв май.

Телей парĕ сана пай,

Илем кӳрĕ чыс... сăпай...

Раштав, 2000.